FAQ – zamówienia publiczne

Poniżej prezentujemy najpopularniejsze pytania oraz odpowiedzi naszych Ekspertów. Zanim prześlecie Państwo pytanie, zachęcamy do sprawdzenia, czy nie mamy już na nie właściwej odpowiedzi.

1.Jakie wyłączenia stosowania PZP przewidują przepisy specustawy?

Na mocy ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych
z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych w brzmieniu ustalonym zgodnie z uchwaloną przez Sejm nowelizacją z dnia 31 marca 2020 r. („ustawa COVID-19”) wyłączono stosowanie ustawy Prawo zamówień publicznych („PZP”) do zawierania umów, których przedmiotem są dostawy lub usługi niezbędne do przeciwdziałania COVID-19, jeżeli zachodzi wysokie prawdopodobieństwo szybkiego i niekontrolowanego rozprzestrzeniania się choroby lub jeżeli wymaga tego ochrona zdrowia publicznego. Ma to bardzo duże znaczenie dla rynku publicznego, gdyż oznacza, że w wyłączonym zakresie zamawiający działa poza reżimem ustawowym. W praktyce, może więc zawrzeć umowę z dowolnym podmiotem. Szczególnie ważne jest, że zgodnie z interpretacją Urzędu Zamówień Publicznych dotyczy to nie tylko zakupu sprzętu medycznego, wyrobów medycznych, środków ochrony indywidualnej czy preparatów do dezynfekcji, ale również dostaw sprzętu IT czy też usług z zakresu IT,
w szczególności w celu wyposażenia stanowiska pracy do pracy zdalnej (np. zakup laptopów, telefonów) bądź dostosowania infrastruktury informatycznej zamawiającego, tak aby mógł on wprowadzić i wykonywać pracę zdalną. Zamawiający musi uzasadnić własne potrzeby w tym zakresie, co ma zapobiegać nadużywaniu uchwalonych przepisów.

[Wyłączenie podmiotowe]

W art. 6 ust. 2 przewidziano również wyłączenie stosowania ustawy do niektórych zamówień udzielanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego, Polski Fundusz Rozwoju SA lub regionalne fundusze rozwoju. Dotyczy to zamówień związanych z:

realizacją zadań dotyczących obsługi funduszy utworzonych, powierzonych lub przekazanych na podstawie przepisów odrębnych;
realizacją programów rządowych lub innych programów realizowanych ze środków publicznych;
zadań związanych z wykorzystaniem środków pochodzących z takich funduszy, które dotyczą instrumentów wsparcia niezbędnych do przeciwdziałania negatywnym skutkom gospodarczym wystąpienia COVID-19.

W art. 6 ust. 3 przewidziano, że do zamówień, o których mowa w ust. 1, w zakresie w jakim dotyczą inwestycji, o której mowa w art. 95d ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r.
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1373, z późn. zm.), nie stosuje się warunku uzyskania opinii o celowości inwestycji,
o której mowa w tym przepisie.

Przepisy tzw. Tarczy 3.0. nie wprowadzają w ww. zakresie zmian.

r.pr. Tomasz Krzyżanowski - Kancelaria Traple Konarski i Wspólnicy Sp.j.

2. Jakie zmiany nastąpiły w zasadach realizacji umów?

Ustawa COVID-19 w art. 15r zawiera szereg instrumentów dotyczących realizacji zawartych umów, dotyczących m.in. obowiązku niezwłocznego wzajemnego informowania się stron umowy o wpływie okoliczności związanych z wystąpieniem COVID-19 na należyte wykonanie umowy, możliwości zmiany umowy, a także kwestii dotyczących dochodzenia odszkodowań
i żądania zapłaty kar umownych.

Zgodnie z art. 15r ust. 10 w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz związanych z nimi ograniczeń w przemieszczaniu się, umowy w sprawie zamówienia publicznego zawierane są pod rygorem nieważności w formie pisemnej, albo za zgodą zamawiającego w postaci elektronicznej opatrzonej kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Wynika z powyższego, że ustawodawca wprost zezwolił na zawieranie umów w formie elektronicznej pomimo, że ustawa PZP zastrzega formę pisemną.

Przepisy tzw. Tarczy 3.0. nie wprowadzają w ww. zakresie zmian.

r.pr. Tomasz Krzyżanowski - Kancelaria Traple Konarski i Wspólnicy Sp.j.

3. Jak COVID-19 wpłynął na terminy w postępowaniach odwoławczych w KIO oraz kontrolach?

Zgodnie ustawą o COVID-19 art. 15zzs w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 wstrzymanie i zawieszenie biegu terminów procesowych i sądowych nie dotyczy kontroli i postępowań odwoławczych przed Krajową Izbą Odwoławczą. Terminy dotyczące postępowania odwoławczego, w szczególności terminy na wniesienie odwołania i przystąpienia do postępowania odwoławczego, nie uległy wstrzymaniu ani zawieszeniu. W praktyce oznaczało to, że odwołania wnosi się do Krajowej Izby Odwoławczej na niezmienionych zasadach, choć w tym okresie posiedzenia i rozprawy się nie odbywały.

Przepis ten dopuszczał dodatkowo, aby Prezes Krajowej Izby Odwoławczej, w porozumieniu z Prezesem Urzędu Zamówień Publicznych, określili w drodze zarządzenia, szczegółowe warunki organizacji pracy Krajowej Izby Odwoławczej związane z zapewnieniem prawidłowego toku jej urzędowania oraz stosowane środki zapewniające bezpieczeństwo, mając na względzie konieczność podejmowania działań związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. Planowano w związku z tym rozpoznawanie spraw przez Krajową Izbę Odwoławczą w oparciu jedynie o stanowiska pisemne.

Nowelizacja ustawy o COVID-19 z dnia 30.04.2020 r. zakłada uchylenie wyżej omówionego przepisu art. 15zzs. Oznaczać to będzie, że Krajowa Izba Odwoławcza wznowi pracę w normalnym trybie. Zrezygnowano zatem ostatecznie z wprowadzenia szczególnych rozwiązań w pracy Izby. Należy się zatem spodziewać, że wkrótce po uchwaleniu projektu nowelizacji Krajowa Izba Odwoławcza wznowi rozpoznawanie spraw.

r.pr. Tomasz Krzyżanowski - Kancelaria Traple Konarski i Wspólnicy Sp.j.

Nie znaleźliście Państwo odpowiedzi na nurtujące pytania?

Prosimy o przesyłanie pytań na adres: zapytaj_eksperta@piit.org.pl.